شاید تاکنون درباره کاپ قاعدگی یا فنجان قاعدگی شنیده باشید؛ ﮐﺎپ ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ وﺳﯿﻠﻪ ای پزشکی و ﻓﻨﺠﺎن ﺷﮑﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ در دوران ﭘﺮﯾﻮد برای جمع آوری خون در واژن استفاده میشود. این وسیله ﺗﺤﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ساخت و ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﭘﺰﺷﮑﯽ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ در حال تولید است و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ و ﻣﺎده اوﻟﯿﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ داﺧﻞ واژن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺧﻮن ﺧﺎرج ﺷﺪه از رﺣﻢ را در واژن ﺟﻤﻊ آوری ﮐﺮده و ﻣﺎﻧﻊ ﺧﺮوج آن ﻣﯽ ﺷﻮد. کاپ قاعدگی یک بار مصرف نیست و می توان سالها از آن استفاده کرد. اﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽ در اﺑﻌﺎد و اﺷﮑﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﺎﺧﺘﻪ می شود.
در حال حاضر در کشورهای پیشرفته استفاده از کاپ قاعدگی رو به گسترش است.
ﮐﺎپ ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ از ﺳﺎل ۲۰۰۸ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻣﺮﯾﮑﺎ، آﻟﻤﺎن، ﮐﺎﻧﺎدا، اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن، اﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ، ﻓﺮاﻧﺴﻪ و ... ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ای از ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺎﻧﻮان ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺰاﯾﺎی ﭘﺰﺷﮑﯽ، ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﻣﻌﻀﻼت و ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻫﺎی ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺪ و ﺗﺎﻣﭙﻮن از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻮی ﺑﺪ، ﻧﺸﺖ ﺧﻮن ﺑﻪ ﻟﺒﺎس، ﻋﺮق ﺳﻮز ﺷﺪن، ﺳﻨﺪرم TSS ، ﺧﻮاب ﭘﺮ اﺳﺘﺮس، ﻋﺪم اﻣﮑﺎن ﭘﻮﺷﯿﺪن ﻟﺒﺎس ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ و ﻋﺪم اﻣﮑﺎن ورزش ﮐﺮدن و ﺗﻤﺮﯾﻦ ورزﺷﮑﺎران ﺣﺮﻓﻪ ای ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽ روی آورده اﻧﺪ.
موارد زیر در اینکه از کاپ قاعدپی استفاده کنیم بسیار تاثیرگذار است:
کاپ قاعدگی با در نظر گرفتن آناتومی بدن بانوان در سایز ها و انعطاف پذیری های مختلف ﻃﺮاﺣﯽ و ساخته میشود. برندهای معتبرﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﺎ تنوع بالا در سایز و انعطاف پذیری، راحتی مصرف را برای بانوان به ارمغان بیاورند. این راحتی علاوه بر جای گذاری در واژن باعث عدم نشتی خون و نامحسوس بودن در بدن نیز میگردد.
با مقایسه هزینه خرید تنها یک سال پد بهداشتی و یا تامپون با یک عدد کاپ قاعدگی که سالها میتوان استفاده کرد، به این نتیجه میرسیم که از نظر اقتصادی با محصولی بسیار به صرفه روبرو هستیم.
با استفاده از کاپ قاعدگی و حذف نوار پهداشتی یا تامپون در طول دوره پریود میزان تولید زباله به طور چشمگیری کاهش می یابد. علاوه بر آن، در حفظ محیط زیست به منظور عدم قطع درختان برای تولید پد بهداشتی یا تامپون نیز کوشا بوده ایم.
برخلاف تصوری که متاسفانه برخی تولیدکنندگان و فروشندگان کاپ قاعدگی در افکار عمومی ایجاد نموده اند این وسیله به هیچ وجه یک کالای تجملاتی نبوده و به دلیل استفاده داخل بدن یک وسیله پزشکی بسیار مهم در کشورهای توسعه یافته قلمداد می گردد . به همین جهت تاییدیه های پزشکی و فرآیندهای پیچیده ای جهت صدور مجوز تولید و عرضه عمومی این کالای پزشکی وجود دارد و هر کشوری با توجه به شرایط و قوانین پزشکی خود، قوانین خاصی را برای عرضه کاپ قاعدگی در نظر می گیرد.
عوامل بسیار مهم در انتخاب کاپ قاعدگی مناسب به ترتیب اولویت به شرح ذیل است:
سبک زندگی
قدرت عضلات واژن
طول کانال واژن
میزان خونریزی
آیا می دانید کاپ های قاعدگی با میزان سفتی و نرمی مختلف عرضه می گردد؟ آیا می دانید اگر عضلات واژن ضعیفی دارید باید از کاپ های نرم استفاده کنید؟ آیا می دانید در صورتیکه طول کانال واژن کوتاه باشد باید از کاپ های با قد کوتاه استفاده کرد؟
با توجه به سبک زندگی مثلا شغل و میزان تحرک یا میزان حرکات ناگهانی در طول استفاده، کاپ قاعدگی با سفتی و نرمی متفاوت عرضه می گردد که در سطوح مختلف از سفت(Sport) و متوسط و نرم قابل انتخاب است مثلا افرادی که عضلات واژن قوی ندارند می توانند از نوع نرم(Soft) و یا افرادی که دارای مشاغل با تحرک زیاد هستند و یا تمرینهای حرفه ای ورزشی انجام می دهند می بایست از نوع سفت(Sport) آن استفاده نمائید. در غیر این صورت در اکثر موارد استفاده از مدل معمولی (Classic) پیشنهاد میگردد.
اهمیت سایز کاپ قاعدگی تنها تابع میزان خونریزی نیست زیرا باید به این نکته توجه کرد که تفاوت ظرفیت سایز کاپ های قاعدگی مختلف حدود 10 سی سی می باشد که نهایتا با یکبار تخلیه بیشتر در طول مدت زمان استفاده می توان این تفاوت را جبران کرد. مثلا به جای ۱ بار در ۶ ساعت می توان ۲ بار تخلیه کرد.
پس نکات مهم در انتخاب سایز کاپ قاعدگی چیست؟
میبایست متناسب با بدن هر فرد انتخاب گردد تا ورود و خروج کاپ با سهولت همراه بوده و همچنین در زمان استفاده احساس بهتری داشته باشیم.
طول کانال واژن که کاپ در فاصله مناسبی از دهانه رحم قرار گیرد و انتهای کاپ نیز با دهانه خارجی واژن، فاصله مناسبی داشته باشد.
در روزهای ابتدایی استفاده از کاپ ، بعد از 2 تا 4 ساعت کاپ را خارج کنید و بعد از تخلیه خون و شستشو مجددا استفاده نمائید.
افرادی که حجم خونریزی نرمالی دارند، میتوانند کاپ را تا 8-10 ساعت داخل بدن نگه دارند.
اگر حجم خونریزی بالایی دارید این تایم کوتاه تر میشود و ممکن است تعداد دفعات نیاز به تخلیه در یک روز بیشتر شود.
بهتر است در هر ۲۴ ساعت سه الی چهار بار کاپ را تخلیه کنید و مجددا بعد از شست و شو استفاده کنید.
کاپ هرگز نباید بیشتر از 10 ساعت داخل بدن ، بدون تخلیه و شست و شو باقی بماند.
خیر، در واقع موضوع گشادی واژن یک باور غلط است ولی موضوعی که مطرح است ضعیف شدن یا شل شدن عضلات کف لگن است که به دلایل مختلف از جمله سن(کاهش کلاژن سازی)، زایمان طبیعی، دو قلوزایی و ... ایجاد می شود برای پیشگیری یا برطرف نمودن این موضوع تمرینهایی تحت عنوان کگل پیشنهاد می گردد که تمرینات ساده ورزشیست که به راحتی در منزل نیز قابل انجام است.
طول واژن در خانمها بین 8 تا 12 سانتیمتر است و کاپ قاعدگی پس از ورود به واژن به دلیل وجود سوراخهای ریز اطراف آن به دیواره واژن فیکس می شود و نهایتا تا دهانه رحم بالا می رود لازم به ذکر است دهانه رحم به صورتیست که از ورود اشیا خارجی به داخل رحم کاملا جلوگیری می کند.
استفاده از کاپ قاعدگی برای دوشیزگان ممکن است یاخیر؟
از لحاظ علمی و پزشکی هیچگونه محدودیت سنی و یا منع پزشکی برای استفاده از کاپ قاعدگی وجود ندارد اما توجه به این نکته خیلی مهم است که کاپ قاعدگی برای کارکرد صحیح باید کاملا داخل واژن قرار گیرد به همین خاطر با توجه به حساسیت هایی که وجود دارد پس بهتر است با آگاهی از مسائلی که توضیح داده شد در این مورد تصمیم گیری شود